- Sieraad uit twee zilveren munten -
Een sieraad gemaakt uit twee prachtige zilveren munten
Het is januari 2019 en ik bevind mij, samen met een zoekmaat op een schitterend landgoed op Walcheren (Zeeland). Het is hier dat ik een echt unieke bodemvondst in mijn hand heb liggen. Daarna de speurtocht naar de herkomst, met een nog meer unieke geschiedenis, en er ontrafelt zich een prachtig verhaal. Het is een hanger gemaakt uit twee zilveren munten gevat in een gouden zetting.
Het determineren van deze munten gaat eenvoudig genoeg, maar daar houd dan al snel het gemakkelijke deel op. Waar komen deze munten vandaan? Waarom werd van deze twee zilveren munten een sieraad gemaakt? Om hier achter te komen heb ik meerdere boeken moeten raadplegen en voor detective moeten spelen. Voor mij is dat de helft van de waarde van dit object.
De munten zijn van zilver en zijn gevat in een gouden 'vatting' van 14 Karaat. Het oog die de twee munten samenhoud bestaat tevens uit hetzelfde goud. Het oogje dat het begin van de ketting kan worden genoemd bestaat uit een koperlegering.
Links op de foto hierboven ziet u een Crusader Denaro Genoa. Het gaat hier om een zilveren munt geslagen in Italië ergens in de jaren 1139 - 1252. Grofweg is deze munt dus al 800 jaar oud.
Op de foto hierboven ziet u rechts een 1 Reaal munt uit Spanje. Tevens is deze munt geslagen uit zilver en draagt deze het jaartal 1783. Omdat dit jaartal zo goed zichtbaar is gebleven weten we dat deze munt exact 236 jaar oud is.
Om u te voorzien van meer duidelijke voorbeelden heb ik hieronder een paar voorbeeld-afbeeldingen geplaatst.
Links is de Crusader Denaro Genoa uit Italië en rechts staat de Spaanse 1 Reaal.
Maar hoe begin je je nou aan zo'n speurtocht? Of beter gezegd waar begin je?
Ik start als eerste met het verzamelen van de statische gegevens zoals de metaalsoort, eventuele data en woorden in bepaalde talen die misschien zichtbaar zijn op de munten. Alles wat ik maar als kenmerk of feit zie schrijf ik op. Met deze gegevens ga ik mijn speurtocht aan in de boeken en op internet. Desgewenst bel ik de deskundige mensen die ik inmiddels ken en waardeer en ik maak dan dankbaar gebruik van hun expertise. Met dit sieraad had ik erg veel geluk qua uiterlijke kenmerken. Wat mij direct al opviel was het duidelijke goudstempel van 14K.
Keurtekens goud (symbool van goud is Au [ Aurum ]in het periodiek stelsel)
In Nederland komt het meeste 14K goud voor en heeft dan als keurteken het getal 585. Dit noem je ook wel goudstempel. 14K staat voor een 14/24e deel aan goud. Goud is dus een legering waarvan het veelal wordt vermengd met zilver of koper.
In dit geval bestaat 14K goud uit 24 delen metaal waarvan 14 delen puur goud zijn. In procenten gaat het dan om 58,5 %. In deze 14 karaat sierobjecten staat dan ook een stempel met het getal 585.
Het getal 585 staat ook voor het goudgehalte in duizendsten. Rechts hierboven ziet u een afbeelding met de officiële keurtekens van 14, 18, 20 en 22 karaat goud in Nederland. Het zijn de officiële keurtekens die worden gewaarborgd door de E.W.N. (Edelmetaal Waarborg Nederland)
Mocht u nou denken dat u een gouden sieraad heeft, maar u herkent uw keurteken niet in deze goudtabel. Dat kan kloppen. Er bestaat in andere landen nog andere keurtekens waaronder een 8K goudlegering. Deze wordt echter in Nederland niet verkocht en wij hebben er dan ook geen officieel keurteken voor.
De Duitse postorderbedrijven verkopen deze gouden sieraden. Zodoende dat we dit ook aantreffen in Nederland. Deze sieraden zijn dus gestempeld met 8K of het getal 333. In Nederland mogen deze sieraden volgens de wet niet benoemd worden als 'gouden sieraad'.
Iedereen heeft ook wel eens gehoord van 24 karaat goud. Het gaat hier dan om 99,99 % puur goud. Dit goud is zacht en buigzaam en zeker niet geschikt om sieraden van te maken. Om het goud wat harder en bewerkelijker te maken worden dus andere metalen eraan toegevoegd en is goud dus eigenlijk altijd een goud-legering.
Door de goudaanduiding en de landen die dit gebruiken, in combinatie met het type sieraad, is gezocht op juweliers in het buitenland. Na vele telefoontjes en mails kwam een vriend en determinatiespecialist er achter dat dit sieraad is vervaardigd door een juwelier op het Caribische eiland Bonaire. Via de contacten nam dan ook binnen een week de rechtmatige eigenaresse van het sieraad contact met mij op en bevestigde inderdaad dat zij jaren geleden dit sieraad had gekocht op Bonaire, en het enkele jaren later was verloren op het landgoed van haar vader.
Na deze speurtocht in het verleden heb ik een mooie tijdlijn kunnen maken van de momenten die belangrijk waren voor dit sieraad. Er komt een pad in de geschiedenis tevoorschijn van het heden naar een ver verleden. Hieronder de tijdlijn.
2019
Op 5 januari wordt dit sieraad door ons gevonden op een landgoed op Walcheren (Zeeland). Het ging om een grotere metaalzoekopdracht op privéterrein en niet enkel dit sieraad.
2006
Vermoedelijk is in dit jaar het sieraad verloren gegaan op het landgoed. Deze was op dat moment dan al 13 jaar kwijt waarna wij het terug vonden in de Zeeuwse bodem.
2004
In dit jaar is het sieraad aangekocht, door de dochter van de landgoedeigenaar, op het mooie Caribische eiland Bonaire bij juwelier Atlantis.
1997
In dit jaar heeft juwelier Atlantis dit sieraad vervaardigd uit de beide munten en gevat in goud.
1993
Het gezonken Spaanse oorlogsschip El Cazador (Eng: The Hunter) wordt bij toeval gevonden in de Golf van Mexico door de Amerikaanse vissersboot Mistake. Haar net blijft ergens achter hangen, en als de inhoud van het net op het dek wordt gegooid, liggen daar vele zilveren munten. Een ware zilverschat.
1784
Op 11 januari van dit jaar vertrekt het Spaanse oorlogsschip ‘El Cazador’ vanuit de haven van Vera Cruz in Mexico. Haar bestemming is New Orleans en zij draagt 450.000 zilverstukken met zich mee. Na vertrek werd niets meer vernomen van het schip en is er ook niet bekend wat er daadwerkelijk is gebeurd. In juni van ditzelfde jaar werd de El Cazador als officieel vermist op zee opgegeven.
1759-1788
Omdat het economisch instabiel was in het toenmalig Spaanse Louisiana Territorium, gaf Carlos III (koning van Spanje) opdracht tussen 1759 en 1788 om het papieren geld te vervangen voor harde zilveren munten. Het schip krijgt uiteindelijk in 1783 opdracht uit te varen naar Vera Cruz. Koning Carlos gaf de opdracht aan zijn meest betrouwbare kapitein Gabriel de Campos y Pineda.
De El Cazador
Omdat het schip El Cazador (Eng: The Hunter) naast de duizenden Spaanse zilverstukken ook zilveren munten uit andere landen vervoerde, is naar alle waarschijnlijkheid de zilveren Crusader ook op de zeebodem van de Golf van Mexico beland in het ruim van dit Spaanse oorlogschip.
Als slotwoord
Dit sieraad heeft een bewogen geschiedenis en is onderdeel geweest van een heuse zilverschat, teruggevonden op de zeebodem. Het werd verscheept om een onder Spaans bewind staande deel van Amerika te helpen met diens economie. De munt ging van Spanje naar Mexico met eindbestemming Amerika. Het vond zijn weg naar het Caribische Bonaire waar het werd gevat in goud om als sieraad te dienen.
Op Bonaire werd het gekocht door een Nederlandse waarna het sieraad weer verloren ging op een landgoed in Walcheren. En na al deze omzwervingen vind dit mooie sieraad zijn weg in mijn hand op die dag in januari van het jaar 2019.
Inmiddels liggen de vondsten bij de landeigenaar en zal er een selectie worden gemaakt voor een presentatievitrine, te plaatsen in diens woonadres als klein museum thuis. Het sieraad uit twee zilveren munten is na het reinigen weer terecht bij de erg blije eigenaresse in Monaco.
Deze bijzondere munten zijn nu bijna wedergekeerd naar hun vervaardigingsoorsprong Sevilla. En wie zal het zeggen welke weg deze munten nog zullen afleggen vanaf nu?
Het was voor mij een bijzondere ervaring om deze vondsten uit de bodem te mogen halen en deze dan te mogen determineren waarna ik het samen met de zoekmaat kon overhandigen aan de eigenaresse. Het bewijst maar weer eens dat elke vondst, hoe groot of klein ook, edelmetaal of goedkope legering, zijn verhaal heeft. Het laat zien dat ons (wereldwijde) cultureel erfgoed belangrijk is om te behouden. En daar werk ik elke dag weer graag aan mee!
Luctor et Detector
Zusterplein 15
4331 KM Middelburg
© 2019 - 2024 | Luctor et Detector